Expertise hard substraat in de Noordzee
- Duiker onderzoekt Noordzeewrak
Wrakkenonderzoek 2013
In 2013 heeft Bureau Waardenburg in opdracht van Rijkswaterstaat en DGRW de biodiversiteit van scheepswrakken onderzocht. In een praktijkstudie werden 10 wrakken binnen 75 kilometer van de Nederlandse kust onderzocht door onze mariene biologen en beroepsduikers.
De biodiversiteit van fauna op wrakken
Wrakken onderzoek jaren negentig
Begin jaren negentig zijn meer dan 20 wrakken systematisch onderzocht in zes verschillende jaren. In deze onderzoeken werdencirca 120 soorten waargenomen rond en op de harde substraten van wrakken. Het belang van kunstmatige harde substraten is recent weer in de belangstelling gekomen door het uitrollen van de Kaderrichtlijn Mariene Strategie.
Windmolens en stenen van de Klaverbank
Onze expertise reikt verder dan het harde substraat van wrakken. De afgelopen jaren onderzochten we onder andere hard substraat gemeenschappen op de Doggersbank, op de Klaverbank, in het eerste Nederlandse windmolenpark op de Noordzee (OWEZ) en op de Borkumse stenen. Recent zijn er verschillende nieuwe publicaties verschenen.
Beroepsduikers en monsters
Onze expertise omvat verschillende onderzoekstechnieken de we gebruiken om de biodiversiteit van harde substraten te ontrafelen. Naast het inzetten van onze beroepsduikers, maken we gebruik van video-, foto- en andere beeldtechniekenen (drop-cam, sonar) en nemen we monsters die we in het lab determineren.
Contactpersoon:
- dr. W. (Wouter) Lengkeek
Rapporten:
Lengkeek, W., K. Didderen, M. Dorenbosch, S. Bouma & H.W. Waardenburg, 2013. Biodiversiteit van kunstmatige substraten. Een inventarisatie van 10 scheepswrakken op het NCP. Rapport 13-226. Bureau Waardenburg, Culemborg. Download
Didderen, K., W. Lengkeek, J.W.P. Coolen & H.W. Waardenburg, 2013. Harde substraten en biodiversiteit. Vooronderzoek naar kunstmatige objecten in de Noordzee (NCP). Rapport 12-181. Bureau Waardenburg, Culemborg.
Lengkeek, W., S. Bouma & H.W. Waardenburg, 2011. Een beschermde status voor wrakken in de Noordzee? Rapport 11-314. Bureau Waardenburg bv, Culemborg. Download
van Moorsel, G.W.N.M., H.W. Waardenburg & J. van der Horst, 1991. Het leven op en rond scheepswrakken en andere harde substraten in de Noordzee (1986 tot en met 1990) een synthese. Rapport 91.19. Bureau Waardenburg bv, Culemborg.
Overige publicaties:
Lengkeek W., J.W.P. Coolen, A. Gittenberger, N. Schrieken 2013. Ecological relevance of ship wrecks in the North sea. Nederlandse Faunischtische Mededelingen 41: 49-58.
Bouma S. & W. Lengkeek 2013. Benthic communities on hard substrates within the first Dutch offshore wind farm (OWEZ). Nederlandse Faunischtische Mededelingen 41: 59-68.
Schrieken, N., A. Gittenberger, J.W.P. Coolen, W. Lengkeek 2013. Marine fauna of hard substrata of the Cleaver bank and Dogger bank. Nederlandse Faunischtische Mededelingen 41: 69-79.
Leewis, R.J., G.W.N.M. van Moorsel & H.W. Waardenburg, 2000. Shipwrecks on the Dutch Continental Shelf as artificial reefs. P 419-433 in: Jensen, Collins & Lockwood (eds.), 2000. Artificial Reefs in European Seas. Kluwer, Dordrecht.
- Fauna van een scheepswrak op de Noordzee