- Tharyx spec (borstelworm)
Onderzoek in de Waddenzee
- Zandpijp
- Figuur 1. De top 5 van bodemorganismen in 5 deelgebieden van de Waddenzee
Wat valt er in het kort te vertellen over de vijf deelgebieden?
Balgzand
Dit gebied wordt gekenmerkt door droogvallende slibplaten, litoraal genoemd. De vijf meest talrijke soorten/soortgroepen zijn allemaal wormen, waarbij de algemeenste vier behoren tot de borstelwormen (PolychaetaOligochaeta).Waddenzee West (Javaruggen, Scheurrak en Molenrak)
Dit gebied is een deel van de Waddenzee dat nooit droogvalt. In de monsters van de Waddenzee West is het wadslakje verreweg het talrijkst, met meer dan 38.500 exemplaren per vierkante meter! De overige vier talrijkste soorten zijn wormen.Piet Scheveplaat
Dit is een grote, droogvallend slibplaat in de oostelijke Waddenzee. Hoewel dit een vergelijkbaar ecotoop is als het Balgzand, is de top 5 heel anders. Op de Piet Scheveplaat is de borstelworm Tharyx de talrijkste soort. Ook in de top 5 vinden we het bulldozerkreeftje, die van alle vijf deelgebieden hier het meest wordt gevonden. De andere talrijke soorten zijn het wadslakje en de gewone kustknobbelworm.Waddenzee Oost (grofweg gelegen tussen Schiermonnikoog en het vasteland van Groningen)
Net als Waddenzee West wordt dit deel gekenmerkt door enkele diepe gedeelten waar de bodem nooit droogvalt. Toch zijn de verschillen tussen beide gebieden enorm: in Waddenzee West vinden we het wadslakje bij duizenden, maar hier haalt deze de top 5 niet eens. Sowieso valt de lage dichtheid aan bodemdieren op: er worden hier slechts enkele honderden dieren per vierkante meter gevonden. De top 5 wordt gevormd door het bulldozerkreeftje gevolgd door een viertal borstelwormen.Heringsplaat (Eems-Dollardgebied)
Net als Balgzand en Piet Scheveplaat is de Heringsplaat een droogvallende slibplaat. Opvallend is dat de bodemdierenfauna hier sterk afwijkt. De andere twee platen hebben vooral wormen als hoofdbewoners, maar op de Heringsplaat is het wadkreeftje veruit het talrijkst, gevolgd door het opgezwollen drijfhoorntje. De top 5 wordt verder gevuld met twee wormen en het wadslakje.
- Bulldozerkreeftje
- Gewone kustknobbelworm
- Wapenworm
- Spio martinensis (borstelworm)
Enkele conclusies
Uit het onderzoek naar de algemeenste bodemdieren van de Waddenzee trekken we de volgende twee conclusies:
- De Big Five van bodemdieren in de Waddenzee is in elk deelgebied verschillend. Zelfs in gelijke ecotopen zien we grote verschillen: in twee van de drie droogvallende gebieden zijn wormen het talrijkst, maar in een derde gebied is het wadkreeftje juist de talrijkste soort.
- De aantallen dieren lopen sterk uiteen, ook in gelijke ecotopen. Zo heeft de Waddenzee West meer dan 40.000 dieren per m2, maar de Waddenzee Oost slechts een paar honderd.
- Wadslakje
- Opgezwollen drijfhorentje
- Wadkreeftje
Overzicht en ligging
- Tabel 1. De 12 soorten/groepen die samen in elk deelgebied de top 5 bepalen.
- Kaart 1. Ligging van de monsterlocaties op het Balgzand, Waddenzee West en de Piet Scheveplaat
- Kaart 2. Ligging van de monsterlocaties op de Heringsplaat en Waddenzee Oost.
Contactpersoon:
- ing. R. (Ronald) Munts